Phân tích: ISRAEL KHÔNG CÓ SỰ LỰA CHỌN NÀO KHÁC
Ngô Nhật Đăng - Tổng hợp từ Times of Israel
1- Iran đã gần quả bom đến mức nào và Israel đã đẩy lùi nó xa đến mức nào?
Càng tìm hiểu, chúng ta càng thấy rõ rằng Israel đã tấn công đúng lúc: Iran đã rất gần với quả bom. Tên lửa đạn đạo của họ đang trở thành mối đe dọa khủng khiếp. Và rồi có "Kế hoạch phá hủy Israel"
Rafael Grossi, người đứng đầu cơ quan giám sát vũ khí hạt nhân của Liên hợp quốc, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, đã cảnh báo cách đây vài tuần rằng "họ không còn xa nữa" và cũng cảnh báo rằng việc Tehran cản trở các thanh tra viên của cơ quan này có nghĩa là IAEA không thể theo dõi tiến độ gần đây của chế độ này trên nhiều khía cạnh khác nhau của chương trình.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu còn kịch tính hơn, mô tả việc Israel dùng vũ lực vào thứ Sáu là hành động phủ đầu chống lại mối đe dọa "hiện hữu" sắp xảy ra. Trong một bài phát biểu bằng video khi bắt đầu chiến dịch, Netanyahu cho biết Iran đã tích trữ đủ uranium để chế tạo chín quả bom, đã thực hiện các bước chưa từng có trong những tháng gần đây để vũ khí hóa uranium làm giàu đó và có thể chế tạo được bom "trong thời gian rất ngắn — có thể là một năm hoặc có thể là vài tháng". (IDF khi phát động các cuộc tấn công cho biết Iran có thể làm giàu đủ uranium lên cấp độ vũ khí cho 15 quả bom "trong vòng vài ngày" và không nêu rõ chế độ này sẽ mất bao lâu để hoàn thành dự án vũ khí hạt nhân của mình.)
Ngược lại, CNN hôm thứ Ba đã trích dẫn một loạt nguồn tin từ Mỹ đánh giá rằng Iran "còn cách ba năm nữa" mới có thể chế tạo, vận chuyển và kích nổ bom và khẳng định rằng nước này thậm chí còn không "tích cực theo đuổi" kế hoạch - một tuyên bố vô lý, chưa kể đến việc chế độ này đã được ghi nhận là sản xuất nhiều uranium gần cấp độ vũ khí mà không có ứng dụng dân sự.
Các đánh giá tình báo của Israel cho thấy Iran thực sự đã rất gần với việc đạt được vũ khí hạt nhân — tức là chế tạo và chuyển giao một quả bom hoạt động. Thậm chí còn gần hơn cả ước tính công khai của Netanyahu.
Người Iran có uranium làm giàu, được sản xuất tại cơ sở làm giàu chính hiện đã bị phá hủy phần lớn của họ tại Natanz. Có khả năng nó đã được tích trữ tại địa điểm Isfahan, cũng là mục tiêu của IAF. Vào năm 2023, IAEA đã báo cáo bằng chứng về uranium được làm giàu thêm, đạt độ tinh khiết 83,7 phần trăm, chỉ thiếu một chút nữa là đạt cấp độ vũ khí, bằng các máy ly tâm tiên tiến tại cơ sở Fordo tương đối bất khả xâm phạm.
Quan trọng hơn nữa, họ đã phát triển một kíp nổ hạt nhân cực kỳ phức tạp — thiết bị kỹ thuật gây ra vụ nổ hạt nhân của lõi uranium của quả bom - chỉ bằng kích thước của một trái bóng rổ. Và họ từ lâu đã có khả năng gắn vào tên lửa để đưa một thiết bị như vậy đến mục tiêu.
Theo một chuyên gia hàng đầu, nếu Iran quyết định làm như vậy, việc tổng hợp tất cả các thành phần cần thiết sẽ mất không quá hai tháng, và có thể chỉ mất một tuần.
Hay đúng hơn, điều đó đã xảy ra trước khi Israel phát động các cuộc tấn công.
Tại sao điều đó không còn đúng nữa, khi mà urani làm giàu 60% sẽ được chuyển đến Fordo, nơi vẫn được coi là bất khả xâm phạm, và khi mà Iran có kiến thức để hoàn thành chương trình của mình - thứ không thể bị phá hủy trong các cuộc tấn công trên không ?
Yep, trước hết, Israel tin rằng các cuộc đột kích của họ đang liên tục phá hủy kiến thức.
Trong một cuộc họp báo vào tối Thứ Hai, Netanyahu cho biết Israel đã giết 10 nhà khoa học hạt nhân cấp cao của Iran và sẽ sớm giết thêm nhiều người nữa (con số đó hiện đã tăng lên 14.) Những nhà khoa học này là những người ưu tú của chương trình vũ khí hạt nhân, một nhóm nhỏ các chuyên gia có kiến thức và kinh nghiệm để đưa chương trình vũ khí hạt nhân của Iran đi đến thành quả. Tất nhiên, họ có thể bị thay thế, nhưng những người kế nhiệm họ thì kém thành thạo hơn.
Ngoài ra, sau khi đột kích kho lưu trữ chương trình vũ khí hạt nhân của Iran tại Tehran vào năm 2018, trong một trong những hoạt động táo bạo nhất trong lịch sử Mossad, họ mang về một lượng lớn tài liệu trên một đoàn xe tải, Israel trong một cuộc tấn công trên không hầu như không được báo cáo trong tuần này đã phá hủy mọi loại tài liệu và các tài liệu khác liên quan đến dự án, bao gồm cả bản sao lưu máy tính của kho lưu trữ.
Nói cách khác, điều mà Israel tin rằng họ có thể làm được là làm chậm lại chương trình bằng cách loại bỏ những nhân sự chủ chốt và tước đi trí nhớ của những người kế nhiệm về mặt thể chế để có thể khôi phục chương trình một cách hiệu quả và nhanh chóng.
Rõ ràng, việc giải quyết vấn đề bằng vũ lực tại cơ sở Fordo sẽ đơn giản hơn nhiều nếu Tổng thống Donald Trump đưa Hoa Kỳ vào cuộc xung đột và ra lệnh cho máy bay ném bom B-2 thả một loạt "Bom xuyên phá boongke" tối tân nhất, GBU-57, liên tiếp qua một lỗ hổng tại địa điểm được xây dựng trong núi, cho đến khi nó bị phá hủy.
Trump "sẽ quyết định điều gì là tốt cho nước Mỹ", Netanyahu nói vào thứ Hai. "Chúng tôi sẽ chấp nhận bất kỳ sự hỗ trợ nào".
Nhưng Israel không tin Fordo là bất khả xâm phạm. "Chúng tôi đang tiếp tục phá hủy các mục tiêu hạt nhân một cách có hệ thống", Netanyahu nói. Những người hiểu biết cho rằng có nhiều hơn một cách để xâm nhập ngay cả những mục tiêu kiên cố và khó tiếp cận nhất.
Một đặc điểm chính trong các cuộc tấn công của Israel vào Iran kể từ thứ sáu là tài liệu tình báo giúp họ thực hiện được điều đó. Israel đã giành được quyền kiểm soát không phận qua phía tây Iran đến Tehran, phá hủy mọi hệ thống phòng không trên đường đi, phá hủy một số lượng lớn các nhà máy sản xuất tên lửa và bệ phóng, đang tấn công các địa điểm hạt nhân và đã tiêu diệt các nhà khoa học hạt nhân và các chỉ huy quân sự chủ chốt của chế độ, cũng như các phó tướng và người kế nhiệm của họ, trong các cuộc tấn công chính xác.
Mối quan ngại trong cơ quan an ninh Israel là thông tin tình báo về chương trình hạt nhân của chế độ này sẽ không còn "đặc biệt mạnh" trong thời gian dài nữa — một dấu hiệu khác cho thấy nỗ lực chế tạo bom của các giáo sĩ Hồi giáo đang bước vào giai đoạn cuối.
Israel đang phản ứng kịp thời và hành động để tách một chế độ tham lam về mặt tư tưởng và lãnh thổ khỏi vũ khí mà họ dự định sử dụng để theo đuổi mục tiêu hủy diệt Israel và bá quyền ở khu vực này và xa hơn nữa.
2- Thay đổi chế độ
Thay đổi chế độ không phải là mục tiêu chính thức của chính phủ Israel trong cuộc chiến, nhưng không thể nghi ngờ rằng đó là kết quả mong muốn.
Ngay từ đầu các cuộc tấn công, Netanyahu đã tuyên bố với người dân Iran rằng "cuộc giải phóng khỏi chế độ chuyên chế của họ đang gần hơn bao giờ hết", và các cuộc tấn công của IAF vào các biểu tượng của chế độ, đặc biệt là các cơ sở truyền thông nhà nước , rõ ràng là nhằm làm suy yếu sự kiểm soát của chế độ đối với công chúng. Trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Ba với kênh truyền hình tiếng Do Thái yêu thích của mình, Kênh 14, Netanyahu khẳng định rằng 80 phần trăm người Iran "ghét" những người cai trị của họ.
Như thường lệ, Cố vấn An ninh Quốc gia Tzachi Hanegbi là một trong những quan chức chính phủ có tiếng nói mạnh mẽ nhất về vấn đề này.
Trong một cuộc phỏng vấn trên Kênh 12 vào tối thứ Ba, ông cho biết: "Lật đổ chế độ này chắc chắn không phải là mục tiêu rõ ràng của chiến dịch này, bởi vì chúng tôi biết rằng những người duy nhất có thể lật đổ chế độ Iran chính là người Iran".
“Nhưng chúng tôi sẽ rất vui mừng nếu, như là kết quả rất quan trọng và có hậu quả” của các cuộc tấn công của Israel vào “giới lãnh đạo cực đoan” này, họ phải chịu chung số phận như các chế độ khác, Hanegbi nói tiếp, đặc biệt đề cập đến sự sụp đổ của chế độ Assad ở Syria.
“Chúng ta không chỉ không hối tiếc, mà đó còn là điều tốt nhất có thể xảy ra cho thế giới, cho khu vực và chắc chắn là cho Israel,” ông nói. “Chúng ta có đủ phương tiện để tự mình thực hiện điều này không? Chắc chắn là không. Những gì chúng ta đang làm ngày hôm nay có dẫn đến kết quả như thế này không? Có những người tin là như vậy."
3 - Sự bất cân xứng trong việc đưa tin.
Tờ Wall Street Journal đưa tin vào sáng thứ Tư rằng IDF đang "hết" tên lửa đánh chặn Arrow. IDF trả lời báo cáo bằng một tuyên bố nhạt nhẽo "sẵn sàng xử lý mọi tình huống" nhưng không bình luận về "các vấn đề liên quan đến đạn dược".
Có vẻ như rất khó có thể xảy ra trường hợp IDF, lực lượng đã trực tiếp lên kế hoạch cho hoạt động này trong nhiều tháng và triển khai rộng rãi trong nhiều năm, lại tham gia chiến tranh khi không có đủ nguồn cung cấp tên lửa đánh chặn phòng thủ chính.
IDF đã dự đoán rằng Iran sẽ bắn 600 tên lửa đạn đạo trong phản ứng ban đầu đối với các cuộc tấn công của Israel vào sáng sớm thứ Sáu. Trên thực tế, Iran không bắn một quả nào trong những giờ mở cửa đó. Cho đến nay, họ đã bắn khoảng 400 quả và được cho là còn lại khoảng 1.800 quả.
4 - Kế hoạch huỷ diệt Israel
Thành công ban đầu đáng kinh ngạc của cuộc tấn công vào năng lực Israel đã tập trung lại nỗi đau của Israel vào những thất bại của ngày 7 tháng 10 năm 2023. Giống như trường hợp khi Israel cho nổ hàng nghìn máy nhắn tin chứa thuốc nổ vào chủ sở hữu Hezbollah của họ vào tháng 9, người Israel lại đau khổ một lần nữa về sự mù quáng cố ý, không thể hiểu nổi của các cấp chính trị, quân sự và tình báo đã để Israel hoàn toàn hở hang trước Hamas giết người hàng loạt và vẫn còn 53 con tin bị giam giữ ở Gaza, chỉ có 20 người trong số họ được cho là vẫn còn sống.
Tuy nhiên, ngược lại, cũng đáng để dừng lại để suy ngẫm về những gì có thể xảy ra với Israel nếu Hamas không tự mình tấn công mà phối hợp toàn diện cuộc xâm lược của mình với lực lượng ủy nhiệm Hezbollah hùng mạnh hơn nhiều với sự tài trợ của Iran vào thời điểm đó ?
Một viễn cảnh không chỉ Hamas dẫn đầu hàng ngàn tên khủng bố vượt qua hàng rào biên giới vô dụng dưới sự yểm trợ của hỏa lực tên lửa hạng nặng, mà Hezbollah còn tấn công toàn lực ở phía bắc, và Iran bắn hàng trăm tên lửa đạn đạo khắp Israel, quả là quá khủng khiếp.
Khả năng xảy ra bất kỳ cuộc tấn công phối hợp nào khiến Israel hoàn toàn bất ngờ sẽ giảm đi khi nó được thảo luận và lên kế hoạch rộng rãi hơn, vì tình báo Israel có lẽ có nhiều khả năng nhận ra những gì sắp diễn ra và giới lãnh đạo chính trị và quân sự có thể chuẩn bị kịp thời.
Nhưng điều quan trọng cần nhấn mạnh là bốn mục tiêu được chỉ định của cuộc tấn công Israel đã được nội các an ninh chấp thuận và được Hanegbi tiết lộ, bao gồm tấn công vào Israel thông qua một cuộc xâm lược trên bộ từ nhiều mặt trận.
Hanegbi nhấn mạnh rằng trong khi một số người có thể chế giễu tham vọng này, giới lãnh đạo Iran vẫn tin rằng nó hoàn toàn khả thi.
Tương tự như vậy, IDF đã ban hành một tuyên bố nêu rõ rằng Cục Tình báo của họ “đã thu thập và phân tích một lượng lớn tài liệu tình báo tiết lộ rằng chế độ này có một kế hoạch cụ thể để phá hủy Nhà nước Israel, mà họ gọi là 'Kế hoạch phá hủy Israel'”.
Và đưa ra tài liệu video để nhấn mạnh quan điểm này.
“Song song với những nỗ lực của chế độ Iran nhằm sở hữu vũ khí hạt nhân, chế độ này đã tập trung vào việc sản xuất hàng chục nghìn tên lửa và UAV, và đang thúc đẩy các kế hoạch tấn công trên bộ kết hợp chống lại Israel trên nhiều mặt trận cùng lúc”, IDF cho biết trong một tuyên bố gây chấn động hầu như không được đưa tin trong những giờ đầu diễn ra chiến dịch của Israel.
“Các tài liệu thu thập được trong chiến tranh cho thấy sự phối hợp giữa chế độ Iran và các nhà lãnh đạo Hamas và Hezbollah, kể cả sau vụ thảm sát ngày 7 tháng 10, cho thấy chế độ này có kế hoạch tái vũ trang cho các tổ chức khủng bố”, báo cáo cho biết thêm.
Các nguồn tin quân sự đã giải thích rằng kế hoạch xâm lược trên bộ của Iran liên quan đến việc phá hoại các chế độ ở Ai Cập và Jordan, để có thể phối hợp tấn công trên mọi biên giới. Trong những ngày gần đây, một lần nữa hầu như không được chú ý, IDF đã tuyên bố rằng họ đang tăng cường triển khai trên biên giới Jordan và ở phía bắc .
Thông qua chương trình hạt nhân, với sự phát triển tên lửa đạn đạo và với một cuộc tấn công trên bộ đa mặt trận, các ayatollah của Iran tự tin rằng họ đang trên đường xóa sổ Israel.
5 - Kết luận
Khi bắt đầu một chiến dịch phủ đầu để ngăn chặn, Người phát ngôn của IDF cho biết "Nhà nước Israel không còn lựa chọn nào khác".