Thứ Bảy, 6 tháng 9, 2025

Đỗ Trí Hùng: TỰ DO … NGÔN LUẬN

 TỰ DO … NGÔN LUẬN

1 -  Chuyện về quả phát ngôn “sai thời điểm” của anh Trấn Thành, tút trước tôi nói rồi. Quần chúng là lực lượng tôn vinh anh thì quần chúng cũng là lực lượng … dìm anh xuống đó là thân phận của bất kỳ ông sao nào. Hãy cố làm đẹp lòng quần chúng nếu muốn mình thành… ông thánh, vì xét cho cùng, ông thánh nào cũng do quần chúng quyết định hết…

Có bạn bảo “ Trấn Thành có quyền tự do ngôn luận, quyền trình bày cảm xúc của mình…”

He he… trớ trêu là, quyền tự do ngôn luận bao gồm cả quyền “trình bày cảm xúc về cảm xúc của người khác”

Nghĩa là, Trấn Thành tự do trình bày cảm xúc của mình thì quần chúng cũng có quyền tự do trình bày cảm xúc về cái “cảm xúc” đó của Trấn Thành.

Tự do ngôn luận cơ mà, ơ hay!

Cho nên, có những “cảm xúc riêng tư”, với người khôn ngoan, họ sẽ “không trình bày trước đám đông”, đặc biệt là những tình cảm như “yêu ai, ghét ai….”

Thậm chí, tôi yêu vợ tôi, tôi cũng nên giấu kín, chứ cứ chia sẻ lung tung ra chốn công cộng, thì người cảm thông sẽ ít thôi, bọn ném đá, bọn bêu riếu luôn đông hơn…

Hoặc nếu muốn chia sẻ cùng bạn bè thì cứ khoá mẹ chức năng “bình luận”  lại, cho an toàn, có phỏng bà con.

2 – Khi nào thì “quyền tự do ngôn luận” đi quá giới hạn và phạm luật?

À thì, có luật rồi đấy!

Bạn không thể nhân danh “tự do ngôn luận” để bịa tạc, bêu riếu, nói xấu tôi khiến tôi mất uy tín trước bạn bè, xa hơn, nếu tôi là giám đốc doanh nghiệp, tôi mất khách hàng, thậm chí phá sản vì những lời bịa tạc của bạn. Lúc này, tôi có thể kiện bạn được rồi.

Tương tự, bạn không thể “tự do ngôn luận” bịa tạc, bêu riếu, nói xấu … tổ quốc mình, đặc biệt các vị lãnh đạo cao cấp, nhằm làm mất uy tín đất nước và uy tín lãnh đạo…

Bạn vẫn có quyền phê bình, phê phán, góp ý, nhưng chớ có bêu riếu, xuyên tạc… 

Có bạn sẽ phản đối rằng “Bên Mỹ người ta chửi tổng thống thoải mái kia kìa”

Vâng, vì bên Mỹ có luật, bảo đảm cho bạn cái quyền chửi tổng thống mà không sao cả. Vậy, nếu bạn muốn mình được như nước Mỹ, bạn phải cố gắng đấu tranh cho cái “luật” đó ra đời đã…

Luật đó chưa có thì ráng chịu đi!

Thượng tôn pháp luật chính là chấp hành luật pháp hiện có. Luật chưa làm bạn thoả mãn thì bạn đấu tranh để luật tiến bộ hơn chứ bạn không có quyền vi phạm pháp luật.

3 –  Tút này tôi sẽ bàn về ý kiến của một bà tiến sĩ văn học, bà này thì danh tiếng khét mù giời, là thầy của rất nhiều trí thức bạn tôi, bà cũng lừng danh vì những quả phát ngôn trên chốn công cộng và tất nhiên, theo luật “tự do ngôn luận” bà cũng nhận vô vàn lý lẽ đáp trả xứng đáng…

Gần đây, bà phát biểu báo chí, cũng lên án anh kép Trấn Thành rất ghê, ok, anh ta đáng bị lên án.

Tuy nhiên từ việc lên án cá nhân một “anh kép cine” bà đưa đến những khái quát rất buồn cười, kiểu khái quát vội vàng nên dớ dẩn tào lao:

“… văn học nghệ thuật Việt Nam đang ở giai đoạn bứt phá, chuyển mình từ quy mô nhỏ lẻ sang hình thành ngành công nghiệp văn hóa…” 

Anh chị nhà thơ nhà văn nào quanh đây có thể chỉ được cho tôi ví dụ cụ thể ngành công nghiệp “mần thơ” hay “biên văn” nào có tên tuổi, kiểu công ty thơ hay xí nghiệp văn nào đang uy tín phát đạt, để tôi tham gia kiếm xèng với, có được không?

Đoạn khác, bà viết:

“Quy luật của thế giới là anh muốn vươn tới tầm vóc lớn lao thì trước hết phải vĩ đại trong dân tộc mình, chứ không thể chỉ hy vọng được tôn vinh ở nước ngoài. Chưa từng có nhà văn, nghệ sĩ nào không được ghi nhận trong dân tộc mình mà lại trở thành vĩ đại ở xứ người”

Luận điểm đanh thép này của bà thì quá ư vội vàng. Tôi liệt kê tạm vài cái tên mà nhiều người biết, rằng họ đã bị tống cút khỏi tổ quốc và thành danh ở nước ngoài:

- Cao Hành Kiện – sinh năm 1940 tại Giang Tây Trung Quốc, tốt nghiệp đại học ngoại ngữ Bắc Kinh 1962. Trong cách mạng văn hoá bị đi cải tạo. Năm 1975 về làm biên kịch tại kịch viện nghệ thuật, kiêm dịch giả. Sang Pháp năm 1988 và … phắn luôn. Năm 2000 bố mày đoạt Nobel

- Milan Kundera – sinh 1923 ở Tiệp Khắc. Học nhạc từ nhỏ. Lớn lên theo học khoa văn và mỹ học đại học Praha. Năm 1948 là thành viên sáng lập đảng cộng sản Tiệp Khắc, năm 1950 bị khai trừ vì “chống lại” thứ mà mình … sáng lập ra. Sau sự kiện 1968, bố phắn sang Pháp và định cư luôn, từ đó ông chăm chú viết tiểu thuyết và trở thành nhà văn lớn nhất thời đại của ông, lớn đến mức, khi Tiệp Khắc đổi mới dân chủ hoá, chính quyền tổng thống Havel lại tha thiết mời ông quay về…

- Jozeph Brodsky - sinh 1940 tại Leningrad Liên xô, anh này thì quá lừng danh, vì khi còn ở trong tổ quốc mình anh đã được tống vào tù 5 năm vì tội “vô công rồi nghề và nói năng bậy bạ”. Năm 1972 anh phắn sang Mỹ và năm 1987 anh đoạt Nobel văn học.

Kể tên ba đại diện ở ba quốc gia "cộng sản" điển hình cho bà con tham khảo, chứ kể hết thì nhiều, vì còn cả các triết gia lớn, nhà soạn nhạc lớn trên thế giới đã thành danh, đã làm ra kiệt tác trong thời kỳ lưu vong.

Bà tiến sĩ khái quát “qui luật của thế giới”, thì lấy ví dụ của thế giới thôi!

4 – Ông K. Popper, triết gia khoa học rất nổi tiếng, cha đẻ của thuyết “phản qui nạp” có một ví dụ điển hình về sự qui nạp sai:

“Ta quan sát 100 con thiên nga màu trắng và ta đưa ra khái quát rằng, mọi con thiên nga đều màu trắng. Nhưng, con thiên nga 101 xuất hiện và nó màu đen, và thế là khái quát của ta bị đánh đổ”

Từ đó, ông đề xuất lý thuyết “phản qui nạp” tức thuyết “Kiểm – sai”

Quay về với bà tiến sĩ.

Đúng là, rất nhiều thành tựu văn học nghệ thuật vĩ đại sinh ra từ trong lòng dân tộc, nhưng cũng nhiều thành tựu vĩ đại không kém sinh ra từ những đứa … con hoang, bị tống cút, bị lưu đày…

Cho nên, khái quát tầm tiến sĩ, cụ thể là tiến sĩ văn học, mà cứ cực đoan một chiều, thì rất không xứng đáng!

Hay nói cách khác, trí thức nâng bi rất tốt, rất cần thiết, nhưng nâng bi cũng cần có tầm, có trình một tý. Nâng vớ nâng vẩn, làm… ô danh tiến sĩ và hổ thẹn cả những hòn bi!

- Đỗ Trí Hùng -

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét