Thứ Năm, 28 tháng 3, 2024

Ngô Nhật Đăng: NHO, Y, LÝ SỐ - CÂN BẰNG ÂM DƯƠNG TRONG CHỮA BỆNH

 NHO, Y, LÝ SỐ (Tiếp)

CÂN BẰNG ÂM DƯƠNG TRONG CHỮA BỆNH

Ngày đứa con gái đầu lòng của tôi sắp đến tuổi đi học mẫu giáo, tôi cầm lá số Tử Vi của nó đưa cho Thầy, Thầy tôi nói “Năm nay nó sẽ bị đau mắt, sang năm thì bị mụn nhọt, lở ngứa. Chỉ cần chú ý thế thôi”.

Trẻ con phải qua hết 12 năm đầu (Thập nhị địa chi), sang 13 tuổi mới xem như người lớn, nên trong thời gian này chỉ cần coi sức khỏe cho chúng gọi là “Đồng hạn” -  Các hạn kỳ của tuổi nhi đồng.

Tôi nghe lời Thầy, cả năm giữ gìn mắt cho con bé thật cẩn thận. Ấy thế mà gần đến Tết nó cũng bị đau mắt đỏ, may mà chỉ mất có 3 ngày. Tôi thầm nghĩ “Đúng là có số, giữ gìn cũng chẳng ăn thua”. Năm sau tôi kệ, thế là con bé hết rôm sảy rồi lên sởi lại còn bị thủy đậu, bôi thuốc xanh lè cả người, tôi phải mua cỏ chân vịt nấu nước cho nó tắm, còn bã phơi khô đốt thành than rồi rắc nhẹ vào đám mụn nước theo lời mách của bà hàng lá (chợ nào ở Hà Nội cũ cũng có người bán lá), mỗi lần như như thế kéo dài cả tháng. Tôi than với Thầy, ông bảo : “Biết cân bằng Âm, Dương, tính toán định lượng Ngũ hành thì không chỉ bệnh tật mà những việc trên đời có thể làm cái tốt tốt lên, cái xấu giảm xấu đi. Những ai có Chí, có Trí và có Tâm có thể cải biến đến 7, 80%. Vì vậy Mệnh là Định mệnh còn Thân là Ta Hành Động”. Thấy tôi vẫn tần ngần, Thầy bảo “ Muốn biết vì sao như thế thì từ ngày mai mang sách vở sang nhà ta mà học”. Thế thì còn gì bằng, thực ra tôi cũng muốn học Thầy lâu lắm rồi nhưng ngại không dám nói, ông là bạn của cha tôi lại biết tôi từ bé (cả tật xấu) nên tôi không dám mở lời trước sợ Thầy không nhận. Ôi, thế mà thấm thoắt đã gần 40 năm.

Trong lá số Tử Vi có một cung chuyên về coi bệnh tật gọi là cung Tật ách, các ngôi sao Tử Vi ngoài các tính chất siêu hình còn chỉ các thứ hữu hình như đồ vật hay con vật hoặc các cơ quan của người, từ lục phủ ngũ tạng đến gân cốt xương da, chân, tay, vai, gáy đến cơ quan sinh dục vv...đó là Tiên thiên. Tùy vị trí (không gian) rồi do sự dịch chuyển qua thời gian mà các ngôi sao ấy gặp tốt hay xấu tức khỏe mạnh hay bị bệnh. Tất nhiên rất là còn sơ đẳng. Tử Vi chỉ nêu trường hợp tổng quát, đó là con người mạnh khỏe phụ thuộc vào hai cơ quan là Can (Gan) và Mục (Mắt). Sự bền vững, khang kiện của Can phụ thuộc vào bộ sao Tử- Phủ - Vũ - Tướng. Sự sáng láng của Mục phụ thuộc vào Nhật - Nguyệt và Thiếu âm, Thiếu dương. Đó là cân bằng Âm, Dương và sự chuyển vận của Ngũ hành. Các cơ quan nội tạng của cơ thể tượng trưng cho sức khỏe sinh lý, con mắt có thần (sáng láng) tượng trưng cho sức khỏe tâm lý. Tóm lại, đó là cơ sở lý luận như kiểu tiên đề trong toán học, muốn giải bài toán phải cần thêm rất nhiều những kiến thức khác nữa. Vả lại trên đời có mấy ai có được một lá số hoàn hảo gọi là “Phi thường cách” để suốt đời không phải lo đến bệnh tật. Lớp Tử Vi của tôi ngày ấy có một bác sỹ Đông y, gặp căn bệnh nào khó chữa anh lại lấy số Tử Vi của người bệnh mang đến nhờ Thầy, nó luôn luôn làm chúng tôi kinh ngạc, tất nhiên anh vô cùng nổi tiếng nhất là chữa bệnh vô sinh. Và cũng tất nhiên, anh chỉ cần học một thời gian là nắm được Âm , Dương, Ngũ hành vận dụng trong việc chữa bệnh mà không cần đi sâu trong các vấn đề khác.

Có thể hiểu nôm na thế này : Khi biết tuổi của bệnh nhân, cả ngày giờ  sinh thì càng tốt (càng nhiều thông tin đầu vào thì vấn đề càng rõ ràng hơn) ta sẽ có một lá số Tử Vi, một bản đồ về âm dương, ngũ hành của các cơ quan trên cơ thể người đó (Tử Vi cũng có thể lấy lá số cho một người không nhớ hoặc giấu ngày sinh tháng đẻ bằng phương pháp quy nạp và loại suy, tất nhiên sẽ mất thời gian hơn) hoặc bắt mạch và hỏi han người bệnh. Những thầy thuốc giỏi xem mạch Thái tố còn biết được cả số phận, vận mệnh của người ấy. Tóm lại, nó đều có gốc từ Kinh Dịch.

Nguyên tắc tìm nguyên căn của bệnh : Cơ quan ấy là Âm hay Dương, nó nằm ở cung Âm hay cung Dương, trong cung ấy có những sao nào thuộc Âm, sao nào thuộc Dương để cân nhắc Âm, Dương có cân bằng không, hay bên nhiều bên ít. Sao thuộc hành nào trong ngũ hành và ngôi sao ấy nằm ở cung ấy thuộc hành gì. rồi vận dụng quy tắc Tương sinh, Tương khắc, quan trọng nhất là Tương dung hay Tương hòa. Các quy tắc dịch chuyển gồm Âm (nặng) đi xuống, Dương (nhẹ) đi lên, phần nửa trên cơ thể là Âm, phần nửa dưới là Dương, bên tả là Âm, bên Hữu là Dương. Ngũ hành thì : Thủy thấm xuống, Hỏa bốc lên, Mộc gãy khúc, Kim đi theo để biến đổi, Thổ là nơi cho các hành tập trung đi vào rồi đi ra giống như máu ra và vào trái tim nên được gọi là “Gieo- Gặt”. Nên nhớ từ “Hành” có nghĩa là : nguyên lý đi ngầm bên dưới. Trong mỗi hành gồm 6 biến thể, ví dụ Hỏa có : 

Lư Trung Hỏa ( Lửa trong lò)

Sơn Đầu Hỏa (lửa đầu núi)

Tích Lịch Hỏa (lửa sấm sét)

Sơn Hạ Hỏa ( Lửa dưới núi)

Phú Đăng Hỏa ( lửa đèn dầu)

Thiên Thượng Hỏa ( lửa trên trời)

Hay Kim gồm :

Hải Trung Kim (Vàng dưới biển.)

Kim Bạch Kim (Vàng pha bạc)

Bạch Lạp Kim  (Vàng chân nến).

Sa Trung Kim  (Vàng trong cát).

Kiếm Phong Kim (Vàng mũi kiếm.

Thoa Xuyến Kim ( Vàng trang sức.)

vv...

Sự tương tác hay kết hợp các hành gọi là phép Nạp âm và nó rất uyển chuyển. Ví dụ : “Lưỡng Hỏa, Hỏa tuyệt”, nếu cả hai đều là Tích lịch hỏa thì mới tuyệt diệt chứ đều là Phú đăng hỏa tức hai ngọn đèn thì lại sáng thêm. Hay Kim khắc Mộc, loại Kim như cái rìu (Kiếm phong kim) mới khắc Mộc chứ Thoa xuyến kim thì lại làm Mộc đẹp hơn (sơn son thếp vàng cho mộc) vv...Vì thế ta thấy có bệnh nhân mắc bệnh do Hỏa mà Hải Thượng Lãn Ông ban đầu lại dùng thuốc Hỏa mà không dùng Thủy. Bởi cái Hỏa gây bệnh đó nằm trong Thủy không thoát ra được nên phải dùng thêm Hỏa cho nó trồi lên rồi mới trị. Nhiều thầy lang bây giờ vì không hiểu cái lẽ huyền vi ấy nên dù có sẵn bài thuốc của cha ông mà không dám dùng.

Tương tự, cây cỏ và động vật cũng gồm Âm, Dương, Ngũ hành, thầy thuốc xét các tính chất của chúng mà cân đo liều lượng để cân bằng Âm, Dương cho cơ thể và đưa vào người qua đường ăn uống, khoa học đã chứng minh 75% các cơ chế miễn dịch của con người nằm ở ruột non và đại tràng, nó khác với quan điểm phương Tây là đưa thẳng thuốc vào máu (tiêm chích). Thế nào là Âm Dương cân bằng ? Lại phải quay về số căn bản của Dịch (ỷ số) : “Tham Thiên, lưỡng Địa nhi ỷ số”- Trời 3 Đất 2 là số cơ bản. Vậy nên Dương chiếm 3 phần, Âm chiếm 2 phần đó là cân bằng Âm Dương.

Người Tàu rất giỏi trong việc biến thực phẩm thành thuốc, tôi từng ghé vào một quán ăn chuyên thịt của động vật có vú, họ để một tấm biển to tướng trên bức tường chính ghi : “Tất cả những con gì có 4 chân đều nấu được thành món ăn. Trừ bàn và ghế”. Sức khỏe (sinh lý) của người Tàu rất tốt, họ khỏe hơn người Việt nhiều, họ ăn cũng nhiều hơn, bữa ăn hàng ngày cũng phải từ 6 đến 8 món nhưng sức khỏe tâm lý (lương tri) thì lại kém, họ mãi không trưởng thành vì thế, biểu hiện của sự chưa trưởng thành là nỗi sợ hãi, hiếm có ở nơi đâu mà người dân lại sợ hãi chính phủ như người Trung Quốc. Có lần tán gẫu với một nhà báo Trung Quốc, anh ta nói “Ở Mỹ thì chính phủ sợ dân, còn ở Trung Quốc thì dân sợ chính phủ”. Tôi hỏi “Thế Việt Nam thì sao?”. Anh ta cười “Ở Việt Nam thì chẳng đứa nào sợ đứa nào”. Quả vậy, ở Việt Nam chính phủ có thể đàn áp, bắt dân nhưng người ta vẫn hàng ngày lên mạng chửi chính phủ như hát hay. Nếu cắt nghĩa bằng cơ cấu thì thấy rằng tuy có Kinh Dịch nhưng người Tàu chỉ là học mót, không có lẽ uyên nguyên, thứ đã trở thành “máu” trong căn tính Việt bởi họ mới là chủ nhân của Dịch. 

Hải Thượng Lãn Ông có sách gọi là “Lĩnh Nam bản thảo” chép hàng trăm loại cây cỏ chữa bệnh dưới dạng các bài thơ như :

Tật bát tục gọi là lá lốt

Hàn, lị,  đau lưng uống rất tốt

Khí vị của nó cay ấm nhiều

Hoắc loạn, chướng khí, đau xương cốt

Khương hoàng tục gọi ấy nghệ vàng

Cay đắng, lạnh, bình, tính mạnh hăng

Phá huyết, tiêu ung, thông huyết ứ

Hạ khí đau tim được nhẹ nhàng

Vv....

Món ốc, chuối, đậu mà thiếu lá lốt, nghệ vàng thì còn ra gì nữa. Hay con gà là phải "cục tác lá chanh". Có bệnh mà uống thuốc kiểu này ai mà không ham.

Thuốc Nam còn có một phần “Tâm linh”, ngày bé đi sơ tán với bà ngoại, mấy đứa em tôi mắc mấy thứ bệnh hay thấy ở trẻ con thành phố, bà ngoại tôi chỉ chữa bằng các thứ lá và món ăn hàng ngày (thậm chí bọn nó còn phải ăn thịt cóc - tôi nhìn thấy con cóc bị làm thịt là nôn ọe liền, may mà không phải ăn). Thỉnh thoảng bà lấy một tờ sớ bằng giấy bản mỏng, mang lên chùa thắp hương rồi mang về đốt thành tro hòa với nước mưa hứng ở giọt gianh (nước mưa chảy từ mái nhà lợp rạ) bắt mấy đứa em uống. Mẹ tôi lên thăm con vô cùng ngạc nhiên khi thấy con mình béo tròn khỏe mạnh, bệnh khỏi hết (mẹ tôi học Tây y). Những người đi tìm thuốc thường khấn Dược Sư cho mình tìm thấy cây thuốc hiếm, khai thác nó cũng phải chọn giờ, ví dụ đào rễ hay củ phải khi mặt trời đã lặn (để Âm không bị Dương đàn áp), phơi thuốc hay sao tẩm cũng vậy, phải tuân theo những quy tắc nghiêm ngặt, việc sao tẩm (luyện đan) thường là tự làm, một bài thuốc có nghệ tươi thì việc cạo vỏ cắt lát củ nghệ phải làm trong tối cùng lắm thì dùng đèn dầu vv....Khi lên chùa xin thuốc Nam, tôi thường chỉ xin lá tươi mà không lấy những thang thuốc đã phơi khô bởi họ phơi trực tiếp trên sân xi măng dưới ánh sáng mặt trời. Tiếc vô cùng nhưng không dám nói, dược tính của cây thuốc (nhất là âm) bị mất rất nhiều khi phơi nắng.

Tôi quen một người, nó học cùng đại học với em gái tôi nhưng ở khoa vật lý. Khi ra trường về làm ở Viện vật lý hạt nhân, rồi bỗng một hôm mất tích, cả vợ con cũng không biết là nó đi đâu. Chín năm sau mới thấy quay về, thì ra nó sang Tây Tạng kiếm được một sư phụ (một ẩn sỹ 108 tuổi) học nghề chữa bệnh không dùng thuốc mà bằng thực phẩm và tập luyện. Nó bảo tôi “ Hay anh hợp tác với em đi, kiến thức về Tử Vi của anh kết hợp với kiến thức của em để chữa bệnh cho mọi người”. Tôi cám ơn nhưng từ chối, tôi biết mình, tôi không đủ năng lực và sự kiên nhẫn để theo con đường gian khổ ấy dù nó rất nhân bản, chỉ giúp được gì thì giúp thôi.

- Ngô Nhật Đăng -

VÌ SAO 'MÔN ĐĂNG HỘ ĐỐI' QUAN TRỌNG

 🌷 VÌ SAO 'MÔN ĐĂNG HỘ ĐỐI' QUAN TRỌNG

Bài viết của Chi Ca, một nhà nghiên cứu xã hội học Trung Quốc.

Gần đây tôi biết được câu chuyện này trên Weibo (mạng xã hội lớn nhất Trung Quốc). 

Cô gái và chàng trai yêu nhau từ cái nhìn đầu tiên và tiến đến hôn nhân vài tháng sau đó. Sau vài ngày ở nhà chồng, cô gái cảm thấy hối hận về quyết định kết hôn vội vàng của mình khi chứng kiến cảnh bố chồng đối xử với mẹ chồng.

Ông bố chồng bán tạp hóa còn mẹ chồng đảm nhiệm ngày ba bữa cơm. Hàng ngày, dù mẹ chồng tất bật với lau dọn, nấu nướng, giặt giũ còn bố chồng chỉ biết ngồi uống trà và đọc báo. Bà mẹ chồng bị đau lưng nhưng không bao giờ được hỏi han, ông chỉ la mắng mỗi khi bà làm việc chậm hoặc không làm ông hài lòng.

Sau khi rời khỏi nhà bố mẹ, cô gái nói rằng cảm thấy bố chồng quá đáng. Chàng trai trừng mắt: "Bố là người kiếm ra tiền nên có quyền như vậy". Câu trả lời khiến cô gái ngỡ ngàng.

Khi cô gái và chàng trai bắt đầu sống chung, cô cảm thấy mình là hình bóng của người mẹ chồng khi một mình làm việc nhà mà không có sự giúp đỡ của chồng. "Mỗi khi đi làm về, chồng tôi kêu đói nhưng sau đó chỉ sà vào tivi hoặc chơi game điện thoại. Bất cứ khi nào được yêu cầu giúp vợ nấu ăn và dọn dẹp, anh đều trừng mắt quát: Nấu ăn, dọn dẹp không phải là thiên chức của phụ nữ sao", cô gái kể.

Cho đến một ngày, cô không chịu nổi và ra tối hậu thư cho chồng, hoặc là thay đổi, hoặc là ly hôn. Cô nói trên Weibo: "Tôi thực sự hối hận vì không đến nhà anh ấy sớm hơn..."

Tạ Phúc Chiêm, giáo sư Viện khoa học xã hội Trung Quốc chia sẻ về cuộc hôn nhân hạnh phúc của nhà văn nổi tiếng Trung Quốc Tiền Chung Thư và vợ Dương Quý Khương: "Rất nhiều người ngưỡng mộ cuộc sống của cặp đôi này bởi ngoài tình yêu, họ còn như những người bạn, chia sẻ ngọt bùi với nhau trong mọi hoàn cảnh. Thế nhưng không phải ai cũng hiểu thái độ khoan dung và hòa nhã mà bà Dương dành cho chồng đều học được từ chính bố mẹ bà".

Bà Dương sinh ra trong một gia đình tri thức tại Bắc Kinh. Bà kể: "Cha luôn chăm sóc và tôn trọng mẹ. Mối quan hệ này rất hiếm xuất hiện trong xã hội cũ. Trong cuộc đời mình, tôi chưa bao giờ thấy bố mẹ cãi nhau. Tình yêu tuyệt vời của họ đã ảnh hưởng rất lớn đến việc tôi đối xử với bạn đời của mình sau này".

Cảm nhận được tình yêu thương bố mẹ dành cho nhau, sau này con gái của nhà văn Tiền Chung Thư và vợ Dương Quý Khương cũng có một cuộc hôn nhân viên mãn bên người chồng là một giáo viên lịch sử.

"Những đứa con luôn vô thức mang thói quen hình thành trong gia đình vào cuộc hôn nhân sau này của chúng. Nếu cha mẹ có một cuộc sống hạnh phúc, hòa thuận, con cái có thể học cách chăm sóc và trân trọng bạn đời khi chúng lớn lên. Nếu cha mẹ sống không tình yêu, luôn cãi vã, khi đứa trẻ có gia đình, chúng sẽ khắc nghiệt và thờ ơ với nửa kia. Chúng sẽ tiếp tục bi kịch hôn nhân của bố mẹ mình", ông Tạ Phúc Chiêm, giáo sư của học viện khoa học xã hội Trung Quốc chia sẻ.

🌷 HÔN NHÂN NHẤT ĐỊNH PHẢI NHÌN VÀO HOÀN CẢNH GIA ĐÌNH, BỞI VẬY NGƯỜI XƯA MỚI CÓ CÂU THÀNH NGỮ "MÔN ĐĂNG HỘ ĐỐI".

Một số người không đồng tình với quan điểm này bởi cho rằng nó không đúng thực tế. "Đến Lọ Lem còn lấy được hoàng tử" hay "Rất nhiều thiên kim tiểu thư nhà giàu vẫn lấy những chàng trai con nhà nghèo đó thôi?"

"Người ta yêu nhau bởi năm giác quan, nhưng sống với nhau nhờ ba điều tương đồng: tri thức, kinh tế và tình yêu thương của gia đình", ông Tạ Phúc Chiêm khẳng định, đồng thời nhấn mạnh "Trong chuyện cổ tích, chưa bao giờ người ta nhắc tới việc sau khi kết hôn với hoàng tử, Lọ Lem sống có thực sự hạnh phúc hay không? Cũng không ai đưa ra một ví dụ cụ thể về việc một thiên kim tiểu thư nhà giàu có thực sự hòa hợp với một ông chồng xuất thân từ gia đình nghèo hay không?".  

Thái Khang Vĩnh – MC truyền hình nổi tiếng của Trung Quốc trong chương trình "Khang Hy đến rồi" từng nói: "Môn đăng hộ đối theo quan điểm cá nhân tôi phải là sự cân bằng về trình độ văn hóa cũng như hoàn cảnh sống của hai con người. Hoàn cảnh sống không giống nhau sẽ có thế giới quan khác nhau. Nếu hai người có khoảng cách lớn giữa ba sự tương đồng, dù họ yêu nhau nhiều đến đâu, cuối cùng sẽ gặp rất nhiều mâu thuẫn trong cuộc sống thực".

Nam MC kỳ cựu này lấy ví dụ, người vợ muốn đi xem một bộ phim, nhưng chồng lại gạt đi "Tại sao lại phải tiêu số tiền đó trong khi có thể xem video ở nhà". Hay như bạn muốn theo học một lớp tiếng Anh, chồng lại quát "Chẳng học được gì ở những lớp xô bồ như vậy đâu". Bạn muốn có những chuyến đi kỷ niệm lãng mạn, nhưng vợ lại cho rằng việc làm đó quá lãng phí...

"Trong hôn nhân không chỉ có trăng sao, hoa lá trên trời mà còn là dầu, mắm muối của thực tế. Nếu bạn muốn nhìn thấy nhau trong những vấn đề tầm thường này, bạn phải chọn những người có giá trị tương tự như mình", Thái Khang Vĩnh nói.

Những cuộc hôn nhân bền vững, lâu bền không chỉ dựa vào tình yêu của hai người, mà còn dựa nhiều vào gia đình của hai bên. Đó không chỉ là đo lường về năng lực kinh tế, cũng như trí thức, mà là tìm hiểu liệu gia đình đối phương có cho họ khả năng "biết yêu thương" để cùng bạn đi đến cuối con đường hay không. Vì vậy, khi quyết định cưới một ai, trước hết phải xem gia cảnh của họ như thế nào.

Vy Trang (Theo sohu)/VNE

Thứ Sáu, 22 tháng 3, 2024

Nguyên Khang (vnexpress): Kẻ lừa đảo chat cả năm trời để tính kế moi tiền tôi

 Kẻ lừa đảo chat cả năm trời để tính kế moi tiền tôi

Tôi là nam, độc thân, công việc liên quan đến môi trường máy tính và mạng dữ liệu, muốn chia sẻ với các bạn câu chuyện của bản thân.

Nói vậy để các bạn hiểu tôi có chút kiến thức về máy tính và các mã độc, phần mềm gián điệp, các loại thủ thuật kỹ thuật thâm nhập mạng máy tính. Do tính chất công việc, tôi có tài khoản trên các mạng xã hội nghề nghiệp (linkedin) và cũng hiện diện trên nền tảng xã hội như Facebook và X. Một ngày đầu năm ngoái, có tài khoản muốn kết nối với tôi qua mạng xã hội nghề nghiệp. Xem qua lý lịch trích ngang, tôi thấy bạn này là nữ, cũng làm trong ngành như mình, do đó thuật toán của mạng xã hội tự động giới thiệu để kết nối. Sau khi chấp nhận kết nối, bạn hỏi tôi vài câu liên quan đến việc mình đang làm nên tôi vui vẻ trả lời.

Cứ như vậy, vài tuần đầu tiên, câu chuyện giữa chúng tôi hoàn toàn liên quan đến chuyên môn. Sau đó chúng tôi từ từ cởi mở, lồng ghép thêm câu chuyện về cuộc sống. Bạn nữ đó rất tâm lý, câu văn viết rất chuẩn từ dấu câu đến chính tả, tôi đoán bạn được học hành bài bản và yêu thích công việc như tôi. Sau hơn một tháng, bạn đề nghị chúng tôi đổi sang nền tảng trò chuyện trực tuyến (whatsapp) để tiện hơn việc trao đổi. Tôi không nghi ngờ, vui vẻ đồng ý. Chúng tôi trò chuyện với tần suất vài lần mỗi ngày, đồng thời thay cách xưng hô thành anh vì tôi lớn tuổi hơn.

Sau hơn sáu tháng, chúng tôi quyết định gọi video để biết mặt nhau. Qua cuộc gọi video, tôi thấy bạn khá giống mình suy đoán. Bạn đẹp, nữ tính, giọng nói rất dễ nghe và bảo hiện đang ở nước ngoài do tính chất công việc. Tôi từ từ cởi bỏ lớp phòng thủ và ngày càng trở nên thân thiết qua mạng với bạn hơn, kiểu trên tình bạn nhưng dưới tình yêu.

Hơn chín tháng quen nhau, một ngày bạn kể bạn và sếp vừa mới gặp một chuyện rất ly kỳ. Công ty bạn làm hiện cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu và có rất nhiều khách hàng lớn. Hôm đó, một trong số tài khoản của khách hàng đột nhiên ghi nhận lượng giao dịch lớn bất thường nên bộ phận an ninh công ty báo cáo cho sếp để cùng theo dõi, có biện pháp phòng ngừa thích hợp nếu có sự cố. Bạn kể rằng đó là những giao dịch chứng khoán, liên quan để nhiều mã cổ phiếu, tiền ảo nên khi có chiều hướng tăng thì công ty bạn sẽ ghi nhận được sớm hơn các kênh khác.

Từ từ, bạn gợi ý cho tôi đầu tư vào chứng khoán, tiền ảo và nói không nên chơi nhiều, ban đầu chỉ thử cho biết, chỉ cần khoảng vài trăm USD thôi. Tôi cảm nhận mình đang từ từ sa vào một cái bẫy được giăng sẵn với kinh nghiệm an ninh mạng của mình. Tôi hỏi sao bạn không tham gia, nếu quá dễ như vậy thì rõ ràng bạn có lợi thế rồi. Bạn bảo bản thân là người công ty, nếu lấy tài khoản thì công ty sẽ biết và điều này không được phép.

Bạn nhờ tôi mở tài khoản ở Việt Nam rồi bạn gửi vào đó vài trăm USD, tôi cũng bỏ ra vài trăm USD để hai người thử. Nghĩ rằng mình sẽ bị lừa nhưng do bạn nói cùng gửi tiền chung nên tôi lại đồng ý, nghĩ có mất thì cả hai cùng mất. Bạn thật sự gửi tiền vào tài khoản của tôi vài ngày sau đó. Số tiền không nhiều nhưng chứng minh bạn nói là làm. Tôi không rành về buôn bán chứng khoán hay bitcoin nên không tham gia giao dịch sau đó. Vài hôm sau, bạn thông báo đã có giao dịch thành công và chúng tôi lời gần 1.000 USD, từ vốn gốc là 400 USD. Bạn nói không cần rút tiền mà cứ để chung như vậy, đề nghị chúng tôi tiếp tục mua bán.

Vài tuần sau đó, bạn thông báo số dư chúng tôi lại tăng lên, nhưng cũng có lúc giảm đi. Tôi vào tài khoản kiểm tra thì quả tình đúng như bạn nói. Tại thời điểm tôi xem, chúng tôi đã có hơn 4.000 USD, tức đã lời gấp 10 lần tiền vốn 400 USD chỉ trong vòng 4-6 tuần. Tôi từng nghĩ chắc mình quá đa nghi nên có khi đã nghĩ sai về bạn. Cuối năm ngoái, bạn thông báo thời điểm đã đến và chúng tôi nên đầu tư vào một khoản lớn hơn, khoảng 20.000 USD để chốt lời. Như vậy, mỗi chúng tôi sẽ phải bỏ thêm 8.000 USD nữa.

Tuy nhiên, bạn nói chưa kịp chuẩn bị tiền đủ nên đề nghị tôi ứng trước một nửa phần của bạn và ngay khi giao dịch thành công bạn sẽ hoàn lại lập tức. Nhận ra đây là lúc kết thúc màn kịch, tôi rút lại 200 USD gốc, phần chia trong số tiền lời và chuyển lại cho bạn số còn lại, xem như tôi đã gặp may và như vậy là đủ. Đồng thời, tôi khóa tài khoản của bạn, chặn email và mạng xã hội. Bài học của tôi trong việc này là, thủ đoạn của nhóm lừa đảo hiện được xem là tinh vi, lâu dài và đánh trúng tâm lý an tâm, tin tưởng của con mồi. Chúng sẵn sàng bỏ ra vài trăm đến hàng nghìn USD để tạo niềm tin tuyệt đối cho những ai nhẹ dạ.

Trong một năm vừa rồi, tôi nhận ra chúng tôi tâm sự rất nhiều về cuộc sống, sự lo toan tiền bạc, khó khăn kinh tế. Từ những câu chuyện đó, chúng gợi ý đầu tư nhằm giúp đỡ phần nào gánh nặng kinh tế. Vụ lừa được sắp xếp một cách thực tinh vi và con mồi rơi vào bẫy một cách tự nhiên, tình nguyện mà không có chút nghi ngờ.

Thủ đoạn chung sẽ là: một đến ba tháng đầu tiên chúng tạo điều kiện vô tình làm quen trên mạng xã hội, sau đó đề nghị chuyển sang trò chuyện qua các ứng dụng riêng (ví dụ như whatsapp) để tiện trao đổi công việc. Bốn đến sáu tháng tiếp theo, chia sẻ thông tin gia đình, công việc, hình ảnh đi chơi, nhà cửa, cơm áo gạo tiền, nói chung là các chủ đề rất đời thường, gần gũi. Chúng có thể nói chuyện với bạn gần như tất cả lĩnh vực: chúng khoán, kinh tế, xung đột, biến đổi khí hậu, chiến tranh, bầu cử tổng thống. Sáu đến chín tháng tiếp theo, sau khi thân hơn một chút, chia sẻ thói quen riêng tư, câu chuyện cá nhân, gửi cả hình ảnh cá nhân, tâm sự về người yêu cũ..., đồng thời gợi ý thử đầu tư bằng tiền của hai người, khởi điểm 100, 200 USD.

Vài tuần sau, chốt lời, tất nhiên là tăng 7-10 lần số tiền ban đầu. Chín đến 12 tháng sau đó, đây là thời điểm chín muồi để cất lưới. Viện cớ chưa đủ tiền nên cần ứng trước, nếu nạn nhân nghĩ rằng mình đã biết người này gần một năm, làm ăn chung đã có lời, tiền chưa cần chuyển ra khỏi tài khoản của mình lần nào thì sẽ dễ dàng rút hầu bao đầu tư thêm. Tất nhiên sau khi bạn gửi tiền thì chắc chắn vài phút sau đó sẽ chẳng còn em Hương, em Ngọc hay em Linh nào nữa. Bạn chỉ còn biết kêu trời vì cú lừa quá công phu, tỉ mỉ.

Gần đây, mạng xã hội việc làm linkedin đã tổng duyệt và đóng hơn trăm nghìn tài khoản "đúp", giả mạo mà người dùng báo cáo đã bị các tài khoản này xâm nhập trang cá nhân hoặc đã bị lừa. Các nhóm lừa đảo này có cả một "trung tâm chăm sóc" khách hàng chứ không phải chỉ một, hai cá nhân riêng lẻ. Tôi hy vọng qua bài viết này, các bạn hãy tỉnh táo trong mọi mối quan hệ, đặc biệt là trên không gian mạng. Thủ đoạn của nhóm này không mới, kiểu "thả con săn sắt, bắt con cá rô" nhưng cái mới là cách thức tiếp cận, thời gian bỏ ra để tạo niềm tin, đồng thời sẵn sàng chi tiền trước để lấy sự tin tưởng của con mồi. Hãy luôn nghĩ rằng "Bữa ăn trưa không hề miễn phí". Chúc các bạn sáng suốt và may mắn.

Nguyên Khang (vnexpress)

Thứ Bảy, 9 tháng 3, 2024

Nguyễn Gia Việt: Kêu dì không kính trọng, vai vế thứ bậc hơn kêu bác?

Kêu dì không kính trọng, vai vế thứ bậc hơn kêu bác?

Thấy ông kia bàn về “bác và dì”trong văn hoá Nam Kỳ và Miền Bắc rồi phang một câu vầy nè: 

“Qua mấy ví dụ và phân tích trên, chúng ta thấy rằng, miền Trung - Nam và miền Bắc đã sử dụng hai chiến lược khác nhau trong xưng hô để nhằm đạt được hai mục đích khác nhau.

Cách gọi của miền Bắc chú trọng vào vai vế, trên/dưới, cao/thấp, thứ bậc; còn cách gọi của miền Trung - Nam lại chú trọng vào việc phân biệt nội/ngoại (cả nam/ nữ nữa).

Do đó, xét dưới góc độ ngôn ngữ, cái lợi thế của miền này lại là hạn chế của miền kia, và ngược lại."

Nói kiểu này thì nói cách kêu dì của Nam Kỳ không phân biệt vào vai vế, trên/dưới, cao/thấp, thứ bậc hay sao?

Không chính xác rồi nghen!

Người Nam Kỳ khác người Bắc ở chỗ xung hô để phân biệt tôn ti trong gia đình quy định rõ ràng và rặc ròi hơn ngoài Bắc nữa.

Bắc chỉ có bà, ông, cô và bác làm tới, chẳng phân ra bên nội ngoại thế nào. Chị của cha cũng kêu bác, chị anh cũng bác, mà chị của mẹ cũng kêu bác, ai cũng kêu bác, ai cũng tự mình xưng bác là một sự lộn xộn cũng giống như chủ nghĩa "bố đời" vậy.

Người ta chỉ thích "bố mày" và "bác mày" là hai thứ bậc cao chứng tỏ tư thế rất ngất ngưỡng kiểu không cần nhường ai hết.

Nam Kỳ thì không hề lạm dụng chữ bác, người Miền Nam chia rõ thứ bậc từng trường hợp để con cháu phân biệt mà kính lễ, tôn trọng ngôi thứ, nghe xưng hô là biết người đó đang ở vị trí nào.

Người Miền Nam gốc lưu dân, họ đi vô Nam, họ bỏ tất cả những lề lối kiểu Bắc thủ cựu của hình thái xã hội luỹ tre làng như bố đời, luỹ tre làng, cổng làng, gia phả, anh cả, nhà thờ tộc uy quyền, ông lý trường và thằng mõ.

Miền Nam trên có ông bà cố, trên nữa có ông bà sơ, Miền Tây kêu ông bà cồ, ông bà cốc gì đó.

Ông bà nội sanh ra cha mình, anh em ông bà nội kêu là "ông bà" hết, thí dụ ông ba, bà tư.

Trên cha mình, có anh trai của cha mới kêu bác ruột, dưới có cô ruột. Chị của cha vẫn là cô, em gái của cha cũng là cô, phân biệt vai lớn bằng thứ, thí dụ cha thứ tám thì kêu cô sáu là biết lớn hơn rồi.

Anh của cha có anh ruột và anh họ đều kêu là bác. Chồng cô là dượng, vợ chú là thím, vợ bác là bác gái.

Mẹ mình là dâu, kêu chị chồng là chị và kêu thứ, thí dụ “Em thưa chị hai!”. Mẹ mình là dâu sẽ kêu em trai  chồng là chú, kêu anh chồng là anh, kêu vợ anh chồng là chị, kêu em gái của chồng là cô, kêu vợ em trai chồng là thím, kêu chồng của em chồng là dượng, và kêu thứ hết.

Anh chồng kêu vợ của em trai mình là thím 

Ông bà ngoại sanh ra mẹ mình

Anh em ông bà ngoại kêu là ông bà hết, cũng kêu bằng thứ. Anh trai mẹ là cậu, em trai mẹ kêu là câu. Vợ cậu là mợ hết, có mợ hai  là lớn và nhỏ là mợ út. Còn em gái mẹ là dì, chồng dì là dượng.

Cái chữ "dượng" được áp chung cho ba ngôi ở Nam Kỳ, từ cha dượng (cha ghẻ) tới chồng của cô và chồng của dì.

Mẹ kêu em gái ruột bằng tên, xưng mày tao, xưng chị và em, khi giận kêu là dì kèm thứ, thí dụ : ”Tui mệt dì út rồi nghen!”.

Con của bác mình là vai anh chị lớn hơn mình thì kêu bằng thứ, anh chị Hai, anh chị Ba.

Còn ai dưới vai vế mình thì mình cứ kêu tên nó thoải mái, mày tao cũng không ai bắt bẻ.

Hàng ông bà, chú bác, thím hay cậu dì, mợ, dượng khi mình nói chuyện phải có chữ "dạ thưa" rõ ràng.

Tôn ti trật tự, thứ bậc và nôi ngoại rõ ràng, toàn hàng con cháu phải kính lễ người ngôi trên và hoà khí người ngôi dưới.

Người Miền Nam kêu bác ở vai anh trai và vợ của anh trai của ba. Kêu bác sui, tức là ông bà ngồi sui với cha mẹ mình. Hàng xóm kêu bác cho ông nào lớn tuổi hơn cha mình cùng bà vợ của ổng.

Trong gia đình ruột thịt người Miền Nam chỉ kêu bác ở bên nội, bên ngoại trong vai của mẹ tức vai dì không có vai bác. Ngoại trừ kêu bác sui kiểu sui chuyền của bên ngoại. Thí dụ dì ba ngồi sui với ông Tám. Khi gặp ông tám thì con cháu của dì cũng thưa bác tám luôn.

Người Miền Nam rõ ràng trên dưới, phân biệt nội ngoại dâu rể, mợ dượng rất rành rọt, nó thể hiện rõ vai vế, trên dưới, cao thấp, thứ bậc.

Cách phân biệt ngôi thứ của Miền Nam vừa đầy đủ, vừa thứ bậc, vừa rõ ràng nội ngoại. Không có gia phả nhưng nghe người Miền Nam xưng hô sẽ biết rõ vị trí vai trò từng người trong dòng họ này. Cách xưng hô Miền Nam vẫn giữ đúng lễ của sự kính trọng, hoàn toàn không có hạn chế hay có một sự thụt lùi nào hết nếu không nói là  đã quá rành mạch và văn minh.

Thí dụ ngôi dượng là ngôi của rể, ngôi "người dưng"

Vì sao người Miền Nam kêu chồng của cô dì là dượng mà người Miền Bắc lại kêu là chú bác?

Miền Nam thì cha sau được kêu là "dượng" hoặc "cha dượng", chồng cô và dì cũng là dượng. Anh em rể là "anh em cột chèo". Nam Kỳ gọi là “rể điên điển, rể tre, rể bần”

“Vai mang chiếc nón rách, tay xách cổ quai chèo,

Thương con, nhớ vợ, vì phận nghèo phải ra đi”

Nhưng dượng là chồng của cô, là chồng của dì, là chồng của mẹ mình sau này nếu bả đi bước nữa thì đố con cháu nào dám hỗn với dượng? Vẫn phải khuôn phép và lễ phép với dượng dầu biết đó là rể mà thôi.

Thành ra nói người Miền Nam chỉ chủ đích kêu dì chỉ để  phân biệt nội/ngoại là không hiểu biết gì về văn hoá Miền Nam.