Thời gian gần đây, trên mạng xã hội liên tục xuất hiện những
ý kiến than phiền liên quan tới văn hoá ứng xử của người miền Bắc, trong đó nổi
bật phải kể đến cánh tài xế Grab, Uber. Là một người miền Nam, mình xin phép được
soạn ra một cẩm nang nhỏ để người miền Bắc có thể tham khảo và có lối ứng xử
phù hợp hơn, giúp người miền Nam giảm bớt ác cảm đối với người miền Bắc. (dĩ
nhiên đây chỉ là khuyến nghị, nếu các bạn cảm thấy khó làm quá thì có thể chọn
phương án không vào miền Nam).
Bạn không nên xưng ông mày, bố mày với bất cứ ai, kể cả với
người miền Bắc ở miền Nam giống như bạn, kiểu xưng hô đó không gây được thiện cảm
với người miền Nam.Khi gặp ai đó, nếu chưa chắc chắn họ nhỏ tuổi hơn bạn, nên gọi
bằng anh hoặc chị, nếu đối phương cũng gọi lại bạn bằng anh/chị, đó là lịch sự,
xã giao kiểu miền Nam, bạn nên xưng hô lại bằng anh/chị tiếp, đừng thấy người
khác gọi mình bằng anh mà gọi ngay họ là em, đó là phép lịch sự ở miền Nam.Nếu
bạn là nam, gặp nam giới nhỏ tuổi hơn, gọi là “em” sẽ tạo được thiện cảm hơn
kêu bằng “chú”, người miền Nam không thích kiểu “anh nói cho chú mày biết
nhé!”.Bạn nên tập cảm ơn và xin lỗi theo phản xạ, điều đó không làm cho vị thế
của bạn thấp xuống, nó chỉ giúp bạn lịch sự và văn minh hơn.Trước khi sử dụng
Uber và Grab, nên tìm hiểu kỹ những vấn đề có thể xảy ra, nhiều khi Sài Gòn trở
nên xấu xí trong mắt bạn chính là vì bạn, chứ không phải vì Uber, Grab hay tài
xế Uber, tài xế Grab.Bạn nên tôn trọng người làm dịch vụ, sẽ rất nực cười nếu ở
quê nhà, các bạn được phục vụ kém, vào miền Nam được phục vụ tốt hơn và bạn
nhân cơ hội đó bắt chẹt người phục vụ để chứng tỏ đẳng cấp của bản thân hay vì
lý do gì khác.Người miền Nam không phân biệt nghề nghiệp, sang hèn, người thợ
cơ khí hay nhân viên văn phòng cũng đều bình đẳng như nhau. Nếu bạn vào đây với
tâm thế khinh thường người miền Nam, bạn sẽ chỉ có thể sống trong phạm vi họ
hàng, bạn bè của bạn, chứ rất khó tận hưởng được hết vẻ đẹp, tinh thần của Sài
Gòn nói riêng và miền Nam nói chung.Đi ngoài đường, khi thấy ai chưa đá chống
xe, nếu được, bạn nên nhắc nhở họ, đó là văn hoá miền Nam.Đi đường gặp người té
xe, nếu thuận tiện, bạn nên dừng xe, khoá lại và giúp đỡ người bị nạn, nếu
không có ai giúp, người đó sẽ không được ai giúp, người giúp đó có thể là bạn,
giúp cho đời một chút sẽ khiến bạn thêm nhẹ nhàng vì đã làm được một điều tốt.Bạn
nên nói chuyện vừa đủ nghe, việc ăn to nói lớn, oang oang như ở quê nhà sẽ không
tạo được thiện cảm, đặc biệt là ở nơi công cộng, không phải ai cũng có nhu cầu
nghe về các dự án mấy ngàn cây vàng, mấy trăm tỷ của bạn.Nếu được, nên học các
từ vựng của miền Nam, như nón thay cho mũ, dư thay cho thừa, muỗng thay cho
thìa, không nên gọi ngôi ba số nhiều là bọn này bọn kia, người miền Nam cũng
không mấy thiện cảm về cái đó.Đừng đội nón cối, biểu tượng này không gây ấn tượng
gì đặc biệt ngoài sự chê cười mà người miền Nam dành cho bạn.Khi tới nhà bạn bè
người miền Nam chơi, nếu được mời ăn cơm, bạn hãy ăn uống một cách tự nhiên,
người miền Nam mời ăn cơm là mời thật chứ không phải mời lơi.Ở ngã tư, bạn nhớ
dừng đèn đỏ, ra đường nhớ đội nón bảo hiểm đầy đủ, ở đây người chạy xe đầu trần
bị coi như sinh vật lạ chứ không phải như ở Hà Nội, tất nhiên nếu bố bạn hoặc
chú bác của bạn có phạm vi ảnh hưởng đến miền Nam thì bạn có thể bỏ qua điều
này.Người miền Nam ít nhiều đều có liên quan tới bên thua cuộc, cho nên có thể
bạn sẽ nghe tiếng chửi cộng sản đâu đó ở vùng đất này, bạn nên chấp nhận điều
đó, đó chỉ là hiện tượng phản kháng lại sự hạ nhục mà chế độ cộng sản đã dành
cho phe thua cuộc trong sách lịch sử, phương tiện truyền thông đại chúng và định
kiến xã hội mà thôi.Khi làm bất cứ điều gì phạm pháp, hãy nghĩ tới gia đình bạn,
quê hương bạn, và vùng đất Bắc Kỳ của bạn. Người Hàn Quốc cũng đã phải chế tài
các địa phương miền Bắc với danh sách rất chi tiết nên bạn cần phải thận trọng
với những gì mình làm.Hạn chế chửi địt mẹ vì đó là một từ gây ác cảm với người
miền Nam, đó có thể là nỗi ám ảnh trong ký ức của người mẹ buôn gánh bán bưng bị
nhóm cho vay nặng lãi giang hồ đất Cảng hăm doạ vì góp trễ, hay tiếng của cán bộ
tiếp quản Sài Gòn sau 75 trong trạng thái hống hách của người chiến thắng.Hãy
thân thiện, cởi mở, thành thật với người xung quanh, nếu cảm thấy không an toàn
với chính người Bắc, bạn hãy chơi với người Nam và tập sống cho giống họ.Sài
Gòn là đất tứ xứ, cư dân phức tạp, đừng thấy cướp giật ở Sài Gòn rồi so sánh nó
với nét yên bình ở quê của bạn, nếu Sài Gòn cũng yên bình thì nó có phải là nơi
lý tưởng để kiếm sống, khiến biết bao nhiêu người đã đổ về đây học hành rồi ở lại?
Hãy coi người miền Nam ngang hàng, bình đẳng với bạn, các bạn không phải là tổ
tiên của người miền Nam, tổ tiên người miền Nam đã từng sống gần với tổ tiên của
các bạn nhưng vì hoàn cảnh họ đã vào miền Trung rồi sau đó con cháu họ mới vào
miền Nam, kết hợp với người Khmer và người Hoa Minh Hương để tạo ra người miền
Nam. Nếu tổ tiên của các bạn cũng đi theo tổ tiên của tôi thì bây giờ các bạn
đã ở đâu đó Đồng Tháp, Cà Mau, Tiền Giang hay Sài Gòn chứ không phải là một
công dân mới của thành phố lớn nhất nước.Khi bạn tranh cãi một vấn đề gì đó, cần
hiểu lý lẽ và có điểm dừng, tật xấu nhất của các bạn là khi tranh cãi thì muốn
thắng cho bằng được, bất chấp lý lẽ, nhiều khi sẵn sàng bịa chuyện, nói dối để
đạt được mục đích, điều đó ngăn cản các bạn đến với văn minh cũng như cơ hội
tái tạo lại thế hệ tiếp theo sau hơn nửa thế kỷ sống dưới chế độ cộng sản.Cảm
ơn là đủ, không cần thiết phải “cho em/anh/chị/bác xin” sau khi nhận được một
cái gì từ ai đó, bớt khách sáo sẽ thoải mái hơn.
Nguồn vozforums
