FB Võ Đức Phúc: Đừng ai lên tiếng vì người nông dân hay vì doanh nghiệp cả, hãy vì sự công bằng và sự thật đi.

Link: https://www.facebook.com/NgocBaoChau9999

Mệ ngó qua, ngó lại trên mạng thấy mấy anh chị chửi nhau vụ xuất khẩu hay dừng xuất khẩu gạo vui quá. Để Mệ nhắc lại chuyện cũ "cho đau lòng một số người ơi" luôn.

Lỗi đầu tiên phải nói thuộc về các anh Báo Sạch. Các anh có lòng bảo vệ nông dân nhưng viết thì chưa tới, chưa lột tả hết bản chất vấn đề của việc "tạm dừng hay "cho xuất" về xuất khẩu gạo, đã thế còn đùa cợt với người miền Tây nên mới sinh ra cái chuyện "bị chửi". Mệ nghĩ chẳng có phe nào làm truyền thông bẩn hay ăn gì của DN nào để lên tiếng với sứ mệnh của hạt gạo người nông dân làm ra đâu.

Mệ sẽ bắt đầu từ câu chuyện cũ, cách đây 11 năm rồi, sau đó sẽ nói đến câu chuyện mới về xuất khẩu gạo.

Đó là vào năm 2009, thời điểm này Mệ làm phóng viên của Báo Nông thôn Ngày nay thuộc Văn phòng đại diện tại TP.HCM. Còn anh Phụ Tình làm trưởng đại diện tại Đồng bằng sông Cửu Long, với hai thằng lính ruột là cậu Trương Châu Hữu Danh và Huỳnh Quốc Huy quậy tưng khắp miền Tây khiến Báo NTNN thời ấy khá nổi và có chỗ đứng ở khu vực đó.

Thời điểm đó, ông Trương Thanh Phong (tức Ba Phong, người súc miệng bằng Chivas như một số bạn kols chỉ mặt gọi tên) làm chủ tịch Hiệp hội lương thực VFA, kiêm TGĐ Tổng Công ty lương thực miền Nam Vinafood2, nay đã nghỉ hưu gần cả chục năm rồi.

Báo NTNN chọc đít ông Ba Phong bằng loạt bài điều tra gây tiếng vang về việc Vinafood2 lập công ty 1 đô ở Singapore tên Saigon Food PTE LTD do bà Cao Thị Ngọc Hoa (phó TGĐ Vinafood2 làm giám đốc điều hành) mục đích để mua gạo từ VN với giá rẻ mạt, ép người nông dân, rồi bán cho bên thứ 3 ở nước ngoài kiếm tiền chênh lệch, thực chất là chia chác nhau số lợi nhuận đó trên nỗi đau của người nông dân làm ra hạt gạo.

Mục đích của loạt bài là bảo vệ mồ hôi nước mắt và công sức của người nông dân một nắng hai sương làm ra hạt lúa. Loạt bài do cậu Hữu Danh, Huỳnh Quốc Huy và anh Ngô Văn Tước dưới sự chỉ huy của anh Bùi Phụ (lúc đó mới nghỉ làm ở Báo Pháp Luật TP.HCM về Báo NTNN, giờ là trưởng đại diện Báo Giao thông tại TP.HCM) tâm huyết làm.

Báo NTNN chọc mũi kim vào đúng cái ổ xuất khẩu gạo đó thì các bà 8 biết chuyện gì xảy ra rồi. Báo lên được vài kỳ thì đột ngột ngưng, nhưng không phải do chỉ đạo từ cơ quan quản lý báo chí mà là do báo tự ngưng. Lý do lúc đó là do anh Lưu Phan, trưởng Văn phòng đại diện của báo tại TP.HCM (giờ là phó tổng biên tập của Báo) đi gặp anh Ba Phong "đàm phán" kiếm được cái hợp đồng truyền thông trị giá 3 tỷ đồng từ VFA trên danh nghĩa tài trợ cho Hội NDVN thông qua Báo NTNN tổ chức giải bóng đá nông dân toàn quốc. Ngầm hiểu đổi lại, báo sẽ không tiếp tục nữa. Anh Ba Phong sẽ được tiếng vì người nông dân mà tổ chức cho họ vui chơi.

Tất nhiên là nhóm tác giả phản ứng không đồng tình. Mệ nhớ lúc đó, Bùi Phụ đập bàn đòi nghỉ việc, còn cậu Huỳnh Quốc Huy thì hận báo quá nên một thời gian ngắn nữa thì chán nản nghỉ luôn, không thèm làm nữa. Cậu Hữu Danh và Ngô Văn Tước thì khéo léo hơn nhưng trong lòng thì ấm ức. Hồi đó, anh em văn phòng ai cũng khen anh Lưu Phan làm kinh tế giỏi, kiếm được hợp đồng truyền thông 3 tỷ đồng thời điểm năm 2009 to lắm, với mức hoa hồng cho người khai thác là 30% trên giá trị hợp đồng. Nhưng nếu những người nông dân miền Tây mà biết chuyện này, chắc chắn họ sẽ bưng chén cơm lên ăn mà chan hòa cả nước mắt.

Hiệp hội lương thực VFA do anh Ba Phong làm chủ tịch thì lấy tiền ở đâu ra để tài trợ 3 tỷ đồng cho giải bóng đá nông dân toàn quốc? Nếu không liên quan chó gì đến loạt bài của Báo NTNN phanh phui tiêu cực về xuất khẩu gạo thì sao phải phải bấm bụng chi tiền? Mà chưa dừng lại ở đó, năm sau VFA còn tiếp tục tài trợ cho giải bóng đá nông dân cao hơn số tiền này nữa. Tất nhiên, nhóm tác giả điều tra loạt bài này không được hưởng 1 đồng nào hoa hồng cả. Một đống người bò ra làm, một số người nằm ngửa hưởng lợi trên mồ hôi và sinh mạng chính trị của họ. Đó cũng là lý do mà cậu Huỳnh Quốc Huy bỏ báo mà đi, mãi đến bây giờ vẫn chưa nói một lời từ biệt.

Đó là câu chuyện cũ chôn giấu cả chục năm rồi về xuất khẩu gạo. Còn bây giờ điệp khúc đó vẫn lặp lại mà còn kéo theo cả một sức ì rất lớn làm nghèo đất nước của hai doanh nghiệp nhà nước lớn là Tổng Công ty lương thực miền Bắc (Vinafood1) và Tổng Công ty lương thực miền Nam (Vinafood2). Báo Sạch phân tích, Vinafood1 ký hợp đồng bán gạo cho Cuba với giá 365 đô/tấn, ký với Malaysia giá 334 đô/tấn, nếu gạo vẫn xuất đều đều thì chắc chắn hai tổng này sẽ lỗ sặc máu khi bán gạo cho nước ngoài rẻ hơn giá thị trường 50 đô/tấn. Nếu ngừng xuất khẩu lúc này thì sẽ kéo giá lúa gạo trong nước giảm xuống vì đang mùa thu hoạch lúa ở ĐBSCL mà gạo không xuất thì thương lái nào dám mua, cho dù giá có rẻ hơn. Và hai tổng sẽ thừa cơ đục nước béo cò, thu mua đủ số lượng để đảm bảo cung ứng gạo cho các hợp đồng lỡ ký với giá rẻ mà không bị thua lỗ, vẫn giữ được cái chức.

Nói đi thì cũng phải nói lại, việc ngừng xuất khẩu gạo cũng khiến nhiều DN tư nhân khác sẽ điêu đứng vì không cung ứng được gạo cho đối tác trong khi đơn hàng đã có sẵn, nguy cơ vi phạm hợp đồng phải bồi thường, chứ không riêng gì người nông dân điêu đứng đâu.

Nông dân sống chết mặc nông dân. Hạt lúa làm ra không ai mua thì kệ mẹ người nông dân, liên quan gì đến các cụ ở các tổng công ty.

Lỗi lớn thứ hai, đó là cách điều hành của người đứng đầu Bộ Công thương Trần Tuấn Anh. Đề xuất Thủ tướng ra lệnh dừng xuất khẩu gạo từ Bộ Công thương mà đề xuất tiếp tục cho xuất khẩu gạo cũng từ đó. Ông Trần Tuấn Anh nghe từ lỗ tai này các tổng công ty lương thực báo cáo về vấn đề phải đảm bảo an ninh lương thực trong nước. Người điều hành nhưng không biết phân tích vấn đề.

Năm nay Trung Quốc thu mua gấp 6 lần năm ngoái, khoảng 66.000 tấn (trong đó chỉ có hơn 10.000 tấn gạo, còn lại là nếp và các loại khác) nhằm nhò gì so với hàng trăm ngàn tấn gạo của các nước khác thu mua. Sản lượng gạo mỗi năm của VN khoảng chừng 31 triệu tấn, sản lượng dùng để ăn và làm nguyên liệu trong nước chỉ chiếm khoảng chừng 18 - 20 triệu tấn, còn lại là dự trữ và xuất khẩu. So với thông tin năm nay TQ mua gấp 6 lần năm ngoái, dẫu có như vậy, cũng chẳng nhằm nhò gì cả.

Thế nhưng, Bộ Công thương lại tham mưu cho Thủ tướng tạm dừng xuất khẩu để rồi hôm sau lại nghe bằng lỗ tai khác, các DN khác kêu, người nông dân than rớt giá, ảnh hưởng giá gạo trong nước, điêu đứng người trồng lúa, lại đề xuất xin cho xuất khẩu tiếp. Tư lệnh của một Bộ quan trọng về xuất nhập khẩu mà cứ như đùa giỡn trên vận mệnh nền kinh tế của quốc gia.

Cá nhân Mệ không ủng hộ xuất khẩu gạo trong thời điểm dịch này, cũng chẳng ủng hộ tạm dừng xuất khẩu gạo để người nông dân phải khổ vì đó là việc Chính phủ đang làm. Nhưng rõ ràng, khi quan sát sẽ thấy mọi tranh cãi đều có lý khi nhìn ở góc độ này để phê phán quan điểm kia. Mệ chỉ mong người đứng đầu chính phủ, hãy sáng suốt nhìn thẳng vấn đề, chặt cho bằng được cánh tay tài phiệt để nền kinh tế không bị thao túng, phá hoại của những kẻ có lòng tham vô đáy nhưng lại làm cho người nông dân tin tưởng và bớt khổ. Đừng ai lên tiếng vì người nông dân hay vì doanh nghiệp cả, hãy vì sự công bằng và sự thật đi.