TỪ BICOIN/PI: PHÂN BIỆT TIỀN PHÁP ĐỊNH - TIỀN ĐIỆN TỬ VÀ TIỀN ẢO/TIỀN MÃ HÓA: LUẬN GIẢI VÀ KHUYẾN CÁO!
Sự phát triển của Khoa học công nghệ đã khiến cho việc thanh toán trong mua bán được thực hiện bằng nhiều phương thức khác nhau, kèm theo đó là sự xuất hiện của cả những "Đồng tiền" phi truyền thống. Tuy nhiên, đây là những vấn đề không đơn giản, gây khó hiểu hoặc hiểu nhầm - Từ đó dẫn đến những rủi ro pháp lý không đáng có. Nhằm giúp Bà con có thể nắm được vấn đề bản chất nhất, trong phạm vi Bài viết này, Tác giả xin luận giải một số vấn đề cơ bản có liên quan, để Bà con tham khảo.
Chúng ta hãy bắt đầu từ Ví dụ: Ông A có 1 tỷ đồng tiền mặt. Ông A ra ngân hàng B để lập một tài khoản thanh toán/ATM, sau đó Ông A yêu cầu ngân hàng cung cấp dịch vụ cho Ông được thực hiện thanh toán điện tử, tức là khi mua hàng thì có thể "Chuyển tiền" thông qua mạng internet máy tính/điện thoại...... Trong trường hợp này, số tiền mặt 01 tỷ đồng ban đầu của Ông A là tiền pháp định; Sau khi 01 tỷ đồng này được chuyển vào tài khoản của Ông A tại ngân hàng, thì tiền nằm trong tài khoản này được gọi là tiền điện tử.
Sau đó Ông A lại dùng toàn bộ số tiền này, để đầu tư mua 100 triệu tiền Kỹ thuật số BCI (Tiền mã hóa) do Công ty X phát hành - Thì lúc này, 100 triệu tiền BCI được gọi là "Tiền ảo"/Tiền mã hóa. Như vậy, từ ví dụ trên, Chúng ta thấy rằng: Tiền điện tử và tiền ảo/tiền kĩ thuật số/tiền mã hóa là hoàn toàn khác nhau. Dù nhiều Người đã luôn lầm tưởng nó là một - Nhưng thực tế, thì khác xa nhau hoàn toàn, dù tiếp cận dưới bất kì góc độ nào. Cụ thể được phân tích, luận chứng như sau:
I. TIỀN PHÁP ĐỊNH
Ở ví dụ trên, Chúng ta thấy rằng: 01 tỷ tiền mặt ban đầu của Ông A, được gọi là tiền pháp định. Tiền pháp định là tiền do Cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước ban hành, được thể hiện dưới dạng: Tiền giấy và Tiền kim loại!
Đặc điểm của tiền pháp định là được bảo đảm thanh toán và quy đổi bởi luật pháp do Nhà nước ban hành. Ít nhất, trong lãnh thổ quốc gia đó, đồng tiền này có giá trị thanh toán tuyệt đối, mọi tổ chức cá nhân, phải chấp nhận thi hành.
Ví dụ 1: Ông H đến tiệm Kim cương, mua 01 hạt Kim cương có giá 5 tỷ đồng. Ông A có quyền mang theo 1 xe tải toàn tiền 5 nghìn đồng, thậm chí 1 nghìn đồng để thanh toán. Tiệm Kim cương phải cử Người đếm tiền, mà không được từ chối. Nếu từ chối, xem như chống lại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Như vậy, hiểu nôm na, đồng tiền pháp định luôn có giá trị và được bảo đảm thanh toán, bảo đảm Giá trị bởi Nhà nước.
II. TIỀN ĐIỆN TỬ
Như trên đã phân tích, Ông A gửi tiền vào tài khoản của mình; Thì số tiền này, khi nằm trong tài khoản ngân hàng của Ông A, được gọi là tiền điện tử. Như vậy, tiền điện tử có các đặc điểm sau đây - Và chính những đặc điểm này sẽ phân biệt với Tiền ảo/Tiền mã hóa/Tiền kĩ thuật số:
1. Tiền điện tử là giá trị quy đổi bằng nhau với Tiền pháp định
Ví dụ 2: Ông M gửi 1 tỷ đồng vào tài khoản. Thì 1 tỷ đồng tiền mặt sẽ chuyển thành 01 tỷ đồng tiền điện tử - Không hơn không kém.
2. Tiền điện tử được bảo đảm quy đổi và hoàn giá trị
Ví dụ 3: Ông N gửi 1 tỷ đồng vào tài khoản. Thì 1 tỷ đồng tiền mặt sẽ chuyển thành 01 tỷ đồng tiền điện tử! Hai ngày sau, Ông N có việc cần, thì Ông N hoàn toàn có quyền ra ngân hàng rút một phần hoặc toàn bộ số tiền này, mà ngân hàng không có quyền từ chối.
3. Tiền điện tử được bảo đảm thanh toán giá trị như tiền pháp định
Ví dụ 4: Bà S ra tiệm vàng mua 1 cây vàng. Giá niêm yết là 40 triệu! Thì dù Bà S thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản cũng chỉ phải thanh toán 40 triệu.
Từ những đặc điểm trên, Chúng ta có thể hiểu nôm na: Tiền điện tử chính là Tiền pháp định được thể hiện dưới hình thức điện tử và có giá trị ngang bằng với tiền pháp định, được bảo đảm thanh toán như tiền pháp định.
III. TIỀN ẢO
Tiền ảo hay còn gọi là tiền mã hóa, tiền kĩ thuật số thuộc nhóm tài sản ảo - Và để hiểu về tài sản ảo, Chúng ta bắt đầu từ ví dụ: Bà con ta hay đi siêu thị, khi mua hàng, hay có cái gọi là tích điểm, tức là mua nhiều hàng, thì sẽ có bao nhiêu điểm thưởng đó.
Và khi điểm thưởng này đạt đến mức nhất định, Bà con sẽ được quy đổi điểm thưởng này, thành phiếu giảm giá, hoặc phiếu mua hàng, thanh toán bằng điểm thưởng. Nhưng điểm đặc biệt ở chổ: Điểm thưởng này, chỉ có giá trị quy đổi trong hệ thống siêu thị này mà thôi, phiếu giảm giá hay mua hàng, cũng chỉ có giá trị khi sử dụng mua hàng trong siêu thị này, mà không thể sử dụng để mua hàng hóa ở những nơi khác (Ví dụ không thể đem phiếu giảm giá, điểm thưởng của Bách Hóa Xanh, đi mua hàng ở Vinmark - Đại loại vậy).
Hiểu nôm na, ra khỏi siêu thị, thì điểm thưởng này vô giá trị. Điểm thưởng này là 01 loại tài sản ảo, có giá trị thanh toán vô cùng hạn chế, bởi tổ chức phát hành ra nó. Tiền ảo, cũng hiểu tương tự như vậy, và có đặc điểm sau đây:
1. Tiền ảo là một loại tiền phát minh được phát hành bởi Tổ chức tư nhân
Theo đó, tiền này về nguyên tắc, chỉ có giá trị thanh toán hạn chế trong phạm vi mà Tổ chức phát hành có thể kiểm soát được. Hay nói cách khác, nó chỉ có giá trị thanh toán hạn chế trong phạm vi hoạt động của Tổ chức đó. Như ví dụ siêu thị vừa nêu - Tức là không thể dùng tiền ảo đi đổ xăng, đi mua xe, mua nhà ...
2. Tiền ảo không có giá trị quy đổi với tiền pháp định theo nguyên tắc luật định, mà theo nguyên tắc cung cầu thị trường
Ví dụ 5: Ngày hôm nay, Ông A bỏ ra 100 triệu đồng tiền thật, để mua 10 triệu đồng tiền ảo BCI: Tức là tỷ lệ 10 ăn 1. Nhưng 10 ngày sau, khi Ông A đi bán 10 triệu đồng tiền ảo này, có thể được 200 triệu tiền thật, nhưng cũng có thể chỉ được 100 nghìn, thậm chí là không có Người mua. Tóm lại, giá trị của Tiền ảo là rất mơ hồ, như mua vé số vậy.
3. Tiền ảo không có giá trị bảo đảm và chuyển hoàn
Khác với tiền điện tử, chuyển vào bao nhiêu, được rút ra bấy nhiêu, trên nguyên tắc ngang giá tiền pháp định. Nhưng Tiền ảo thì không phải vậy, bỏ tiền thật ra mua, cầm tiền ảo, khi muốn rút, có thể không rút được hoặc giá trị thấp, vì nó không có giá trị bảo đảm.
Như vậy, hiểu nôm na, Tiền ảo, là một loại tiền phát minh, được phát hành bởi các tổ chức tư nhân, không có bảo đảm giá trị thanh toán, và không ngang bằng với giá trị tiền thật.
Lưu ý: Là ở đây, Chúng ta đang nói đặc điểm của Tiền ảo "Chân thực", mà còn rủi ro như vậy! Còn nếu là Tiền ảo của Tổ chức lừa đảo, thì không còn gì đáng bàn.
IV. GIÁ TRỊ PHÁP LÝ CỦA TIỀN ẢO
Có một số Quốc gia, thừa nhận tính hợp pháp của Tiền ảo. Có nghĩa là Việc giao dịch bằng tiền ảo không bị cấm. Nhưng Bà con phải hiểu, dù không bị cấm, thì tiền ảo vẫn có những đặc điểm rủi ro như trên. Đây là hai vấn đề khác nhau. Hiểu nôm na như đốt pháo nổ, có Nước cấm, Nước không cấm, nhưng sự nguy hiểm của pháo nổ là như nhau.
Vậy lý do vì sao, mà tiền ảo, tiền kỹ thuật số, tiền mã hóa không được hầu hết các Quốc gia thừa nhận - Chúng ta thử đặt ngược vấn đề cho dễ hiểu: Tại sao khi ngân sách hết tiền, Nhà nước không sản xuất ra thật nhiều tiền, rồi lấy tiền đó mà tiêu, mất công phải đi vay nợ nước ngoài làm gì?! Bởi vì tiền pháp định được sản xuất, dựa trên khối lượng giá trị hàng hóa đang lưu thông của chính Quốc gia đó, số tiền được phát hành ra phải tương đương với khối lượng hàng hóa đang có, nên nếu sản xuất nhiều tiền, vô tội vạ, mà không dựa trên nguyên tắc cân bằng với giá trị hàng hóa đang lưu thông, sẽ dẫn đến lạm phát, đồng tiền sẽ mất giá, không phản ánh đúng giá trị. Ví như một cân thịt heo thay vì giá chỉ 200 ngàn/1kg, thì khi lạm phát, đồng tiền mất giá, có thể lên đến 500 ngàn, thậm chí 700 ngàn/1kg - Đây đã là lúc đồng tiền, không phản ánh đúng giá trị thật của hàng hóa.
Đó chính là lý do lý giải, tại sao tiền ảo, tiền kỹ thuật số, tiền mã hóa chưa được thừa nhận, chưa được coi là đồng tiền thanh toán, bởi nó không dựa trên nguyên tắc cân bằng với giá trị hàng hóa đang lưu thông, nên không thể là mang giá trị như tiền pháp định. Vì nó không dựa trên một giá trị nào cả, được gọi là đồng tiền phát minh, nên nếu thừa nhận nó, có thể dẫn đến sự thay đổi, xáo trộn, thậm chí là sụp đổ của thị trường tiền tệ, mất kiếm soát, từ đó sẽ dẫn đến ảnh hưởng về an ninh tiền tệ, kéo theo đó, sẽ là những hậu quả nghiêm trọng khác về kinh tế, an ninh quốc gia.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam: Tiền ảo, tiền mã hóa, tiền kỹ thuật số là bất hợp pháp - Không được thừa nhận trong thanh toán và giao dịch. Vì vậy đã rủi ro, lại càng rủi ro. Bà con nên xem việc đầu tư vào đây như đánh bạc: Được ăn cả, ngã về không. Tất nhiên, đầu tư thì có lời, có thua - Nhưng khi tranh chấp, giao dịch bị xem là vô hiệu tuyệt đối. Do đó, Bà con nên cân nhắc thận trọng.....
Viết tại Sài Gòn, ngày 01/10/2022 - Luật sư: Đặng Bá Kỹ!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét